VUCA Dünyasında Liderlik

VUCA kelimesi son günlerde iş dünyası makalelerinde ve kitaplarında sıklıkla adı geçen bir kısaltma. Tabii bir çok tabir gibi kaynağı iş hayatının kendisi değil.

VUCA tanımı ilk olarak 1987 yılında Warren Bennis ve Burt Nanus tarafından yaratılıyor ve sonrasında 2000’li yılların başında Amerikan Ordusu tarafından soğuk savaş yıllarında sıklıkla kullanılıyor.

Son yıllarda neden iş hayatında bu yoğunlukta kullanıldığına gelince, hepimizin tahmin edebileceği gibi iş hayatımız, günlük hayatımızı da tamamiyle değiştiren globalleşme, dijitalleşme, ülkeler arasındaki ticari savaşlar gibi sebeplerle çok farklı bir faza geçti.

Bu gelişmelerin sonucunda bugün yaptığınız orta ve uzun vadeli bir planı tam olarak istediğiniz gibi icra ettiğiniz durumunda bile istediğiniz sonuçları yaratması neredeyse imkansız.

Peki VUCA Nedir ?

VUCA İngilizce dört kelimenin ilk harflerinin bir araya gelmesi ile yaratılmış bir kısaltmadır.

Volatility (Değişkenlik)

Süreçlerdeki değerlerin değişkenliği, beklenmeyen ve/ veya stabil olmayan değerlerin gözlemlenmesi ve durumların ne kadar süre devam edeceğinin bilinmemesi genellikle ekstrem yönlere doğru dalgalanması durumudur.

Uncertainty (Belirsizlik)

Geleceğe dair durum ve değerlerin tahmin edilebilme zorluğu ve sürpriz olarak addedilen durumların gerçekleme ihtimallerinin yüksekliğidir.

Complexity (Karmaşıklık)

Bulunduğunuz durumu ve geleceği analiz ederken çok fazla değişkenin birbiriyle direkt veya endirekt ilişki içerisinde olması ve bu ilişkilerin net olarak sebep sonuç ilişkilerinin olmaması durumudur.

Ambiguity (Muğlaklık)

Durumların ve değerlerin net olarak okunamaması, mevcut verilerin doğruluklarının tartışmaya açık olması durumudur.

Bu durumlar aşağıdaki resimde sembolize edilmiştir.

Liderler bu gibi durumların bir arada bulunduğu koşullarda strateji belirlemek ve bu stratejileri başarılı bir şekilde hayata geçirmekte, bu süreçlerde ani karar değişiklikleri ile rotalarını değiştirmek konusunda zorlanmaktadılar.

Türk yöneticiler açısından şansımız bu gibi koşullara çok daha alışık olmamız.

Özellikle son yıllarda ülkemizden çıkan üst düzey yöneticilerin başarılarında VUCA koşullarına hızlı adaptasyonun etkisi olduğunu düşünüyorum.

Liderlik ekipleri, VUCA durumunda yöneticilere yine aynı kısaltma ile şu stratejileri uygulamalarını öneriyor.

Vision (Vizyon)

• Bulunduğunuz organizasyonda kurmak istediğiniz geleceğin net bir şekilde resim edilmesi.
• Tüm ekibiniz ile bu strateji doğrultusunda anlam ve motivasyon katmak.
• Oryantasyon ile yön vermede aktif rol oynamak.

Understanding (Anlayış)

• Sebep sonuç ve değişkenler arasındaki bağlantıları anlayın.
• Tüm formülleri şeffaflaştırın.
• Büyük resmi düşünerek plan ve strateji yapın.
• Farklı yetenekleri harmonize edin.
• Farklılıkları benimseyin ve fayda yaratmaya çalışın.
• Endişeyi yok edin, değişime direnci yok edip yapıcı enerjiye çevirin.

Clarity (Berraklık)

Yalın ve pratik olun. Önemli konulara odaklanın ve katma değeri olmayan konuları es geçin.

Agility (Çeviklik)

• Esnek ve çevik olun.
• Hiyerarşik ikilemleri yok edin.
• Karar alma ve hatalardan sonuç çıkarma konusunda standartlaşmış tutarlı bir süreç ve kültür oluşturun.
• Yeni fikirleri ve aykırı görüşleri seffafça değerlendirin. İnovasyon ve yeniliklerin gelişmesine destek olun.

KAYNAK: https://www.sektorumdergisi.com/vuca-dunyasinda-liderlik/